Links
Natuurbescherming
Natuur Historisch Genootschap Limburg, de Geleenbeek
In dit prachtige boek beschrijven de auteurs van het Natuurhistorisch Genootschap in Limburg de natuur van de Geleenbeek, waaronder een hoofdstuk van 18 bladzijdes over de Schwienswei. Daaruit: "Het meest in het oog springend zijn echter de drie parallel lopende beken: de Geleenbeek, de Vloedgraaf en de Roode Beek. Door de ligging tegen de stad Sittard is het een belangrijk en druk bezocht uitloop- en recreatiegebied. Desondanks zijn er nog verrassende natuurwaarden te vinden".
Natuurmonumenten, Roode Beek
Natuurmonumenten zet zich in voor bescherming van o.a. de Roode Beek / Rodenbach en schrijft op haar website o.a. : "Rond de naam Roode Beek leeft een enigszins lugubere legende. Rond het begin van de jaartelling leefden De Hessen, een Germaanse stam, op de Brunssummerheide. Volgens de legende vochten zij een hevige strijd met de Romeinen om deherschappij over het gebied. Al het bloed dat vloeide, stroomde in de beek, waardoor het water helemaal rood kleurde. Hier heeft Roode Beek haar naam aan te danken. Tegenwoordig weet iedereen dat de Roode Beek en de Rodenbach hun naam ontlenen aan het rode, ijzerrijke water dat er vanuit het venige gebied instroomt. De nu nog strakke beek met betonnen bodem en oever zal in de nabije toekomst verdwijnen. Hij maakt plaats voor een brede, ondiepe laagte, waarin de beek haar bedding zelf kan vormgeven."
Natuurmonumenten, video over Nationaal Landschap Zuid-Limburg en de Roode Beek
Hier laat Natuurmonumenten zien hoe mooi het Roode Beek dal is, en hoe je om kunt gaan met natuur-beleving en -educatie voor kinderen.
Wij Schwienswei
Een Beter Plan voor de Schwienswei
Hier legt Wij Schwienswei uit hoe een Beter Plan voor de Schwienswei tot stan zoud moeten komen. Niet na 3 jaar exclusieve samenwerking tussen ontwikkelaar en gemeente, maar na intensief overleg met omwonden en andere belanghebbenden.
Vrienden van de Schwienswei
De Vrienden van de Schwienswei zetten zich al jaren in voor bescherming en onderhoud van de Schwienswei en voor natuureducatie voor jong en oud,
Actiegroep Omwonenden Schwienswei
De Actiegroep Omwonenden Schwienswei is ontstaan toen de gemeente al ver gevorderd was met voorbereiden van het vakantiehuisjespark terwijl er nog op geen enkele manier overleg was geweest met de omwonenden.
Natuur en Milieufederatie Limburg
De Natuur en Milieufederatie Limburg (NMF Limburg) en de 100+ bij haar aangesloten organisaties zetten zich in voor natuur en landschap, een gezond leefmilieu en een verantwoorde energietransitie. Wij willen voor iedereen prettig wonen, werken en recreëren mogelijk maken, voor nu en straks.
Beleidskader
Omgevingsvisie 2016 Sittard-Geleen
Gelukkig heeft de Gemeente Sittard-Geleen al goed nagedacht over wat wel en niet wenselijk is in de zogenaamde Stad-Land zones, waar het ESCS terrein en de Schwienswei ook onder vallen. Op pagina 10 van de Omgevingsvisie 2016 per thema schrijft men daarover: "Door nieuwe bosgebieden, kleinere bosschages, lanen, ruige graslanden erfbeplantingen et cetera op de juiste wijze te situeren (in combinatie met de bestaande elementen) ontstaat een aantrekkelijk landschap met een ecologische meerwaarde. Het laten hermeanderen van rechtgetrokken beeklopen heeft een positief effect op de natuurontwikkeling. Bijzonder aandachtspunt vormen de stads- en dorpsranden. Op die plekken gaat het niet alleen om de landschappelijke inpassing, maar deze plekken vormen tevens de recreatieve en ecologische schakel tussen stad en land. De ecologische wisselwerking tussen de stad en het buitengebied is van belang voor de stedeling en biedt de kans om op korte afstand van zijn woonomgeving te recreëren en het biedt de landbouw de mogelijkheid om in te spelen op de behoeften van die stedeling. Dit draagt bij aan de versterking van het vestigingsklimaat in Sittard-Geleen. Ecologische verbindingen worden behouden en waar nodig hersteld en versterkt om te komen tot een ecologische structuur op lokaal niveau. Daarnaast wordt meegewerkt aan de realisatie van het in het POL2014 vastgestelde robuust natuurnetwerk (goudgroene natuurzones). Op kaart 1 staan de belangrijkste ecologische verbindingen aangegeven."
Omgevingsvisie 2016 in één oogopslag
Op deze kaart is prima te zien dat niet alleen de Schwienswei maar ook het ESCS terrein zijn aangeduid als zogenaamde Stad-Land zones waar de ambitie is: "door nieuwe bosgebieden, kleinere bosschages, lanen, ruige graslanden erfbeplantingen et cetera op de juiste wijze te situeren (in combinatie met de bestaande elementen) ontstaat een aantrekkelijk landschap met een ecologische meerwaarde. We hadden het zelf niet beter kunnen opschrijven.
Herinrichting Geleenbeek Deelgebied 20, Fase 1
Daaruit: "Aansluitend op de heringerichte trajecten van de Geleenbeek ligt benedenstrooms van de Middenweg tot de Schwienswei Corio Glana deelgebied 20. In dit deelgebied wordt het water van de Geleenbeek verdeeld over de Keutelbeek en Geleenbeek. Deze twee waterlopen zijn de belangrijkste dragers van het watersysteem in Sittard. Omdat de huidige loop van de Geleenbeek/Keutelbeek niet voldoet aan de eisen van een robuust en klimaatbestendig watersysteem, gaat het waterschap de beek herinrichten. De herinrichting van de Geleenbeek/Keutelbeek maakt onderdeel uit van de gebiedsontwikkeling Zitterd Climate proof, waarin Sittard-Geleen zich de komende jaren ontwikkelt tot een klimaatbestendige stad.
"De Geleenbeek/Keutelbeek is aangewezen als natuurbeek. Natuurbeken hebben een specifiek ecologische functie en dienen op termijn te voldoen aan de normering in de Europese Kader Richtlijn Water. De Geleenbeek/Keutelbeek ontwikkelt zich tot een natuurlijke slingerende beek met vitale flora en fauna. De stuwen zijn vispasseerbaar en natuurvriendelijke oevers zorgen voor een hogere ecologische en belevingskwaliteit. "
Klimaateffecten Sittard-Geleen
Daaruit: "Droogte heeft niet alleen effecten op de landbouw, ook de natuur leidt eronder. Een groot aantal planten en dieren krijgen te maken met omstandigheden waar ze niet aan gewend zijn. Aanhoudende droogte kan zorgen dat planten en diersoorten uit het gebied verdwijnen. Hierdoor krijgen andere planten en dieren die beter tegen droogte kunnen de kans zich exponentieel uit te breiden, wat kan resulteren in plagen."
"Door perioden van droogte wordt de aanvoer van water problematisch. Ook met technische maatregelen zoals seizoensberging kan volgens de ‘Klimaateffectenatlas Limburg’ niet volledig aan de watervraag in de zomer voldaan worden. Deze maatregelen kunnen ook de grondwateraanvulling verminderen en droogte naar elders verplaatsen (vooral lager gelegen gebied). De grootste dreiging is voor regengevoede ecosystemen, waaronder het stroomgebied van de beken. Mogelijk kunnen huidige landbouwsystemen niet blijven voortbestaan met de toenemende droogte."
Zitterd Waterproof
Daaruit: "De ambities die in het project Herinrichting Geleenbeekdal tussen de Middenweg en de Schwienswei zijn opgenomen vormen op vier manieren een essentiële verbinding binnen de gebiedsontwikkeling Corio Glana."
"Hoofddoel van Corio Glana was en is om een aantrekkelijk landschap te realiseren voor de mens en dier, waarin de Geleenbeek haar natuurlijke loop zo veel mogelijk terugkrijgt, om zodoende de waterkwaliteit te verbeteren en tegelijkertijd de bergingscapaciteit van het beekdal te vergroten. Zo vermindert de kans op wateroverlast bij hevige regenbuien. (bio)Diversiteit, landschapselementen, cultuurhistorie en afstemming met de omgeving en externe ontwikkelingen hebben ook een prominente plaats in het geheel."
"In de jaren ‘80 is reeds een begin gemaakt om het watersysteem rond de historische buitenplaats Naete Bour te herstellen. De Naete Bour werd gevoed vanuit de Molentak. Vroeger had de Molentak benedenstrooms van de Stadbroekermolen (ter plaatse van het huidige sportcentrum) een sterk meanderend karakter. In de huidige situatie stroomt de Molentak om het sportcentrum heen."
".De wandel- en fietspaden in het beekdal zijn onvoldoende aangetakt op de omliggende gebieden en wijken. Aansluitingen op het regionale fiets- en wandelnetwerk ontbreken."
Zitterd Waterproof Schwienswei
Duidelijk beeld van hoe de Molentak (aftakking van de Geleenbeek) over het ESCS terrein zou moeten meanderen zoals die dat ooit eerder heeft gedaan.
Provinciaal Omgevingsplan Limburg 2014
Ook de provincie heeft duidelijke doelstellingen over waar het heen moet met bijvoorbeeld 'goudgroene' natuurgebieden, zoals de Schwienswei: "We zetten primair in op onze goudgroene natuurgebieden. Binnen de natuurgebieden zetten we in op kwaliteitsverbetering; op maximale natuurwaarden, met name wat betreft de bedreigde planten en diersoorten die in Nederland alleen nog in Limburg voorkomen. De natuurgebieden maken we goed toegankelijk voor mensen, daarbij is het mogelijk om een bijdrage te vragen voor de beleving van de natuur."
"Realisering van de goudgroene natuur en daarmee het Limburgs deel van het Nationaal Natuur Netwerk (NNN) is van groot belang voor de instandhouding van bedreigde Limburgse dier- en plantensoorten, voor het ontwikkelen van een excellent leef- en vestigingsklimaat in Limburg, voor een goed watersysteem en voor de instandhouding van landschappelijke en cultuurhistorisch waarden. De goudgroene natuurgebieden worden planologisch beschermd in de provinciale omgevingsverordening."
Natuurbeheerplan Limburg 2022
Daaruit: "Het klimaat verandert naar meer en langere droogteperioden én extremere hoeveelheden neerslag in kortere tijd. Vandaar dat momenteel landelijk wordt gewerkt aan klimaatscenario’s. Beide ontwikkelingen vragen om een aanpak in het landelijk gebied, zowel in de omgeving van natuurgebieden als in beekdalen. In de beken en beekdalen wordt gewerkt aan het structureel toestaan van hogere waterpeilen én ruimte geven aan water voor opvang van hogere debieten. Door structurele hogere waterpeilen wordt het drainage-effect van beken verkleind waardoor de verdroging zowel in natuurgebieden als landbouwgebieden wordt verminderd. Hogere structurele waterpeilen in combinatie met extreme afvoeren vraagt om een aangepast grondgebruik met name op de flanken van het beekdal waarbij hogere grondwaterpeilen en/of inundaties zullen moeten worden geaccepteerd. "
"De Europese Kaderrichtlijn Water (KRW) kent ecologische en chemische doelen. Verwachting is dat er meer moet gebeuren dan de wettelijke maatregelen om de KRW doelen te kunnen halen en te behouden. Met name maatregelen op het gebied van voorkómen van afstroming en uitspoeling en het beter benutten van voedingsstoffen in de bodem vragen om bovenwettelijke maatregelen. "
Provincie Limburg 1 miljoen bomenplan
Daaruit: "Bomen zorgen voor een gezonde lucht, slaan CO2 op, kunnen biodiversiteit verbeteren, vangen fijnstof op van autowegen, industrie en veehouderijen, zorgen voor verkoeling en leveren in het algemeen een onmisbare bijdrage aan een gezonde en aantrekkelijke leefomgeving. "
Rijksoverheid Klimaatadaptatie
Daaruit: "De aarde warmt op en het klimaat verandert. Nederland moet zich daarop voorbereiden. Denk bijvoorbeeld aan: dijken verstevigen, rivieren verbreden en steden en dorpen voorzien van meer groen."
"Daarvooris het belangrijk dat er meer ruimte komt voor natuur. Niet alleen om de instandhoudingsdoelen te bereiken, maar ook om de meerwaarde te borgen die de natuur ons biedt voor allerlei maatschappelijke doelstellingen (recreatie,zorg,welzijn, kwaliteit van het landelijk gebied). "
Rijksoverheid Nationale Bijenstrategie
Daaruit: "Het aantal (wilde) bijen, vlinders, zweefvliegen en andere bestuivende insecten daalt wereldwijd. Van de 360 soorten bijen in Nederland dreigt meer dan de helft te verdwijnen. De Rijksoverheid neemt maatregelen om de bijensterfte en daling van alle bestuivers uiterlijk in 2030 te stoppen."
"Maatregelen voor meer bijen en bestuivers. Versterking leefomgeving wilde bijen op land en in stad. Denk hierbij aan de aanleg van meer velden, parken en tuinen met inheemse bloeiende bloemen, planten en struiken. Bijvoorbeeld met klaver, bijenbomen of winterlinden. Door meer zand, onverharde paden en rommelige hoekjes kunnen bestuivers hun nesten ondergronds bouwen. Deze maatregelen moeten gemeenten, provincies en waterschappen uitvoeren. "
Rijksoverheid Bossenstrategie 2030
Daaruit: "In 2030 kent Nederland een grotere diversiteit aan bos, met meer verschillende soorten bomen van verschillende leeftijden. Ook komt er de komende 10 jaar 37.000 hectare bos bij, een toename van 10%, bijna 4x de omvang van de stad Utrecht. Om de kennis over – en het plezier voor – bos en bomen te vergroten, is afgesproken dat alle kinderen tijdens hun basisschoolperiode een boom planten. Dit en meer staat in de uitwerking van de Bossenstrategie, die minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) – mede namens de provincies – vandaag met de Tweede Kamer deelde. Via de Bossenstrategie werkt de overheid aan het versterken van de natuur, het herstellen van de biodiversiteit en onze klimaatdoelstellingen."
EU Biodiversity Strategy 2030
Daaruit: "Het is tijd om onze verstoorde relatie met de natuur te herstellen. De klimaatverandering, het verlies aan biodiversiteit en verwoestende pandemieën geven ons een duidelijk signaal."